1979-1989: 75 jaar Jubileum
1980
Het begin van de tachtiger jaren stond in het teken van de democratisering op de school. Naar aanleiding van diverse onderwijsstakingen wordt ook op de AGS door bestuur en docenten uitvoerig op de problematiek ingegaan. Goede bliksemafleider vormde in die roerige periode de officiële opening van de nieuwbouw MTS op 3 oktober 1980 door de staatssecretaris van onderwijs. De periode na deze belangrijke mijlpaal in de geschiedenis van het grafisch onderwijs in Amsterdam werd vooral negatief beïnvloed door het overheidsbeleid en de daarbij behorende bezuinigingen. Zowel op LBO als MBO niveau had men moeite met de mogelijkheden om praktijkgericht, kwalitatief verantwoord onderwijs te geven door het ontbreken van de financiële middelen om bijvoorbeeld geschikte machines en materialen aan te schaffen. Daarnaast bleek het niet eenvoudig om calamiteiten als een brand in de nacht van 5 op 6 december 1981 in de dépendance aan het Baroniepad op te vangen. Ook de aanbesteding in fasen van een volledige renovatie van het schoolpand aan de Dintelstraat in 1984 had de nodige financiële consequenties.
Ma Geschiedenis 75 jaar (1914-1989) Onderwijsgevenden AGS (1918-1980)
Op 20 oktober 1989 vond de officiële heropening van de panden plaats gevolgd door een groot jubileumfeest ter ere van het 75-jarig bestaan van de Vereniging Amsterdamse Grafische School. Belangrijke gebeurtenissen die tevens in het teken stonden van al weer een nieuwe onderwijsvorm: het Grafisch Lyceum.
GT richting (1978-1979) GT Jaarboek (1979-1980) Enge Mensen (1980-1981)
Conticuere (1981) GT Orientatie (1981-1982) linkshandigen (1981-1982)
GT naar boek (1981-1982) EC (1982-1983) GTY (1983)
GT ZZZ (1983) Apart Eetboek (1983) Ontsproten GTY (1983-1984)
Ruigpoten (1984) Veertien Ikken (1985) Wij presenteren (1985-1986)
In 75 jaar kan er veel veranderen. Zeker binnen een bedrijfstak als de grafische industrie. Bijvoorbeeld de financiële kant van de zaak spreekt in dat opzicht boekdelen. Waren in 1914 de ontvangsten van de Vereniging AGS in totaal ruim 70.000 gulden, waarvan bijna 23.000 gulden via subsidies en 660 gulden aan schoolgeld binnenkwam; vijf en zeventig jaar later ontving de AGS ruim negen en een half miljoen gulden waarvan 9 miljoen gulden aan subsidies. Het schoolgeld bracht in 1989 ruim drie ton op. Opvallend zijn ook de salariskosten. In 1914 betaalde men ruim zeven duizend gulden aan loon, in 1989 ging het om 7 miljoen gulden. In totaal waren in 1989 de uitgaven begroot op bijna 11 miljoen gulden. Drie kwart eeuw geleden bleven de kosten onder de 8oo.ooo gulden.
MTS krant (Sep 1979) MTS krant (Okt 1979) MTS krant (Dec 1979)
MTS krant (Feb 1980) MTS krant (Mrt 1980) MTS krant (Juni 1980)
Schoolkrant (Okt 1980) Schoolkrant (April 1981) Graficus krant (Okt 1981)
Projuventuut (Nov 1982) Projubentuut (Dec 1982) Projubentuut (Mei 1983)
Grafische MTS (1984) Raster (Juni 1987) Raster (Nov 1987)
Raster Contrast (Juni 1988) Contrast (1988) Contrast (1988)
Contrast (1988) Contrast Sport Editie (1988) Contrast (1989)
Contrast (1990) Contactweg krant Het Parool Krant MTS
AGS wat & hoe (1979) Krant Artikel MTS
Leerlingen Orgaantje Blekmeel Leerlingen Orgaantje Blekmeel
Netto 250 Gram Kan dat allemaal nog wel met z’n drieën??
1980
En hier kunnen we melden dat er één hoogtepunt is: de opening op 3 oktober 1980 van de Grafische Mts aan de Contactweg te Sloterdijk. Een school die wat inrichting en outillage zijn weer-ga in Europa moeilijk zal vinden. De kosten van bouw en in-stallaties bedroegen ruim zes miljoen en de inventaris ruim één miljoen. De Dintelstraat is technisch en elektronisch goed verzorgd, maar het gebouw i
s door talrijke verbouwinkjes en de verslech-terde toestand van de hoogste verdieping uit 1956 hard aan re-novatie toe. Mooie -nieuwe -taak voor bestuur en direktie. Om deze lange -met veel vallen en nog meer opstaan glorieus afgelegde weg -te besluiten lijkt het goed om: a de namen en funkties van het onderwijzend personeel, die op 31 december 1980 de fakkel verder moe•ren dragen, te noemen; b de onderwijssoorten te noemen; c bij elke soort de beroepsopleidingen en cursussen te vermelden.
2 Duiven (1983) Van Boekdrukker 3 decennia tot Bouwmeester Henk de Wilde (1988)
Tekenen is spreken en schrijven tegelijk AGS kerstkaart (1981)
“De Band zij de Spiegel van de inhoud” Groepsfoto (1985)
Kalender 1986 Kalender 1987 Kalender 1989
AGS jaarverslag 1979 AGS jaarverslag 1980 AGS jaarverslag 1981
AGS jaarverslag 1982 AGS jaarverslag 1983 AGS jaarverslag 1984
(niet aanwezig) (niet aanwezig)
AGS jaarverslag 1985 AGS jaarverslag 1986 AGS jaarverslag 1987
(niet aanwezig) (niet aanwezig) (niet aanwezig)
AGS jaarverslag 1988 AGS jaarverslag 1989 AGS jaarverslag 1990
(niet aanwezig)
onderwijsgevenden tot 1980 nabeschouwing :
Zoals in de aanvang gezegd, werd deze navorsing begonnen (eind 1980) om groter aandacht te besteden aan de onderwijsgevenden die tot dan sedert de oprichting van de AGS aan de school waren en zijn verbonden. Uit het relaas en de namen kan geen juist beeld gegeven worden van het schoolleven in de loop van de jaren, zeker niet omdat een belangrijk bestanddeel daarvan: de leerlingen, buiten het overzicht zijn gebleven. Slechts de opsomming van tijd tot tijd van hun aantallen op de diverse afdelingen en bij de examens geeft weer dat het inderdaad om leerlingen ging. Jonge mensen, waar het allemaal om begonnen is. Jarenlang hebben we over ‘jongens’ gesproken, dat was de schoolbevolking. Tot in 1949 een zevental leerlingen van de Industrieschool voor Vrouwelijke Jeugd als volontair werd opgenomen in de afdeling reproduktie-tekenen en grafische technieken. In het jaar 1968 wordt gemeld dat het laatste groepje de school had bezocht. Maar ook op de avondschool (calligrafie en boekbinden) kwamen vrouwelijke cur-sisten en in 1962 behaalt de eerste vrouwelijke leerling een Uts-diploma typografie met aantekening; in 1963 slaagde een repro-duktietekenares. Na dien kwamen ook in andere beroepen meisjes naar de school -b.v. lithografie, boekbinden -maar het blijft toch een merkwaardig mannengeval, de grafische industrie. In 1970 wordt een artikel ‘Vrouwen in de grafische industrie’ (Druk-kersweekblad 2 okt.) aan dit onderwerp gewijd. In de loop van de geschiedenis gaf ook de grafische jeugd een veranderend gedragspatroon te zien. De leraren moesten daar op inspelen en wrijvingen konden niet vermeden worden. Het overzicht vermeldde een stuk democratisering, inspraak ook voor leerlingen. Een schoolraad, waarin vertegenwoordigers van leerlingen, ouders, onderwijzend en niet-onderwijzend personeel, komt op de Mts in 1973 tot stand. Het blijkt in de praktijk geen sinecure om aan de inspraak vorm te geven, in 1975 vermeldt het verslag: ‘ … functioneert de schoolraad van het Mbo als inspraakorgaan van leraren en leerlingen zeer redelijk. Hetzelfde orgaan van het Lbo-en parttime onderwijs wil maar niet van de grond komen. Begrijpelijk is dit wel, daar het functioneren van het orgaan hier afhankelijk is deels van jeugdige dagschoolleerlingen, deels van leerlingen die in parttime slechts één dag per week op school ko-men.’ De moeilijkheden laten zich enigszins begrijpen als we lezen dat, b.v. in 1978, dagschoolleerlingen de school bezoeken uit de verre omgeving, van Anna Paulowna tot Lelystad, van Warmond tot Zaandijk. Bij het leerlingstelsel is het nog erger: zo zien we daar o.m. Etten-Leur, Heerhugowaard, Lochem, Oudenbosch, Raamsdonksveer, Velp, St. Willebrord. Het vereist wel enig voorstellingsvermogen om te beseffen wat het aan energie kost om per bus en trein één maal per week zo’n afstand te overbruggen om algemeen en op het beroep gericht onderwijs te ondergaan. Maar altijd was er sprake van afstemmen van Ieraren op de te onderwijzen jeugd, altijd was er aanpassing en begrip nodig. In 1950 lezen we in een ‘persoonlijk woord aan de leraren’ o.m.: ‘Naast de theoretische kennis wordt, willen wij ons bij het steeds wisselende aspect van de jeugd aanpassen, een voortdurend open staan voor nieuwe indrukken van ons gevraagd. Na de oorlog kwam het begrip massajeugd, asfaltjeugd, ongegrepen jeugd in alle toonaarden bezongen, op alle manieren tegengesproken.’ Tenslotte willen we besluiten met nog een citaat uit het jaarverslag 1978 voor de gevorderde verhouding tussen onderwijsgevenden en leerlingen -een verheugende -: ‘Het schoolparlement (Mto) heeft in het jaarverslag regelmatig vergaderd en problemen van allerlei aard behandeld verband houdende met een goed overleg. Enkele belangrijke zaken behandeld door het leerlingenparlement zijn o.a.: schoolkrant, medewerking aan de openbare lessen, de keuze van de studierichting in het vierde jaar, de absentieregeling, de rookproblematiek, de tentoonstelling van eigen werk en de verkiezing van de schooldecaan.’